Wonderfoon Deluxe
De Wonderfoon: Een Poort naar Herinneringen
Stel je voor: een oude, vertrouwde telefoon met een draaischijf. Geen zoemtoon als je de hoorn opneemt, maar de klanken van een geliefd liedje van vroeger. Dat is de magie van de wonderfoon, een prachtig hulpmiddel dat speciaal is ontworpen om mensen met dementie te verbinden met hun verleden en hen momenten van vreugde en herkenning te bieden.
Het Maken van een Wonderfoon: Creativiteit en Techniek
Hoewel het idee eenvoudig klinkt, zit er achter het maken van een wonderfoon een stukje slimme techniek en creativiteit.
- De Basis: Het begint allemaal met een authentieke, oude telefoon, bij voorkeur een model met een draaischijf. Deze PTT-klassiekers roepen vaak al direct herinneringen op.
- Het Hart: Binnenin wordt de oude telefoontechniek vervangen. Het “hart” van de wonderfoon is meestal een kleine computer, zoals een Raspberry Pi, of een combinatie van een Arduino met een MP3-module.
- Geluid: Deze microcontroller wordt gekoppeld aan een MP3-speler of -module waarop muziek, geluidsfragmenten of zelfs ingesproken berichten van dierbaren kunnen worden opgeslagen. Het geluid wordt vaak via de originele hoorn afgespeeld, wat de ervaring extra authentiek maakt.
- De Magie van het Kiezen: De software wordt zo geprogrammeerd dat elk cijfer van de draaischijf (of soms een combinatie van cijfers) gekoppeld is aan een specifiek liedje of geluidsfragment. Draai je bijvoorbeeld een ‘1’, dan hoor je misschien een hit uit de jaren ’50; draai je een ‘2’, dan klinkt een kinderliedje.
- Personalisatie: Het mooiste is de personalisatie. De muziekkeuze kan volledig worden afgestemd op de levensgeschiedenis en voorkeuren van de persoon voor wie de wonderfoon bedoeld is. Denk aan favoriete artiesten, liedjes van de bruiloft, of muziek die herinnert aan de kindertijd.
Voor wie handig is, zijn er online handleidingen en communities te vinden om zelf een wonderfoon te bouwen. Er zijn ook initiatieven en bedrijfjes die kant-en-klare wonderfoons aanbieden of workshops organiseren.
Het Gebruik van een Wonderfoon: Eenvoud en Impact
Het gebruik van de wonderfoon is kinderlijk eenvoudig en juist dat maakt hem zo effectief voor mensen met dementie.
- Intuïtieve Bediening: De hoorn oppakken en een nummer draaien is een handeling die vaak nog diep in het geheugen verankerd zit. Er zijn geen ingewikkelde knoppen of menu’s.
- Directe Beloning: Zodra een nummer is gedraaid, klinkt direct het bijbehorende geluid. Dit directe verband tussen actie en reactie is prettig en stimulerend.
- Emotionele Resonantie: Muziek heeft een unieke kracht om diepgewortelde herinneringen en emoties op te roepen, zelfs wanneer andere cognitieve functies achteruitgaan. Een bekend liedje kan een glimlach toveren, een voet doen meebewegen, of zelfs leiden tot meezingen of neuriën.
- Rust en Plezier: De wonderfoon kan zorgen voor momenten van rust en afleiding, vooral bij onrust of agitatie. Het biedt een prettige, zelfstandige activiteit.
- Contact en Gesprek: Voor mantelzorgers en zorgverleners kan de wonderfoon een ijsbreker zijn. De muziek kan leiden tot gesprekken over vroeger, het delen van herinneringen en het maken van echt contact. Het is een manier om de persoon achter de dementie te zien en te bereiken.
De wonderfoon is meer dan een gadget; het is een brug naar het verleden, een bron van troost en een instrument dat de levenskwaliteit van mensen met dementie en hun omgeving op een simpele, maar diepgaande manier kan verbeteren. Een klein wonder, verpakt in een nostalgisch jasje.
Om zelf een Wonderfoon te bouwen heeft u nodig:
- 1 x 1KΩ weerstand
- 1 x Kleine Speaker – 4Ω 3W
- 1 x Kingston 8GB Class 4 microSD kaart met SD-kaart adapter
- 1 x Mini MP3 Module YX5200
- 1 x Wemos D1 Mini V3 – ESP8266 – CH340
U kunt dit als setje bestellen bij Tinytronics
Verder heeft u enige ervaring met Arduino en solderen van elektronica nodig….


Wemos D1 Mini V3

Mini MP3 Module UX5200
Het Schema
Een onmisbaar hulpmiddel bij het bouwen, is het schema.
De Software
Download hier de firmware voor de Wemos D1 Mini “Wonderfoon Deluxe”